Gedrag en emoties evolueren tijdens de ontwikkeling. Ze zijn afhankelijk van de leeftijd en het ontwikkelingsniveau.
Een kleuter maakt grote sprongen op het vlak van zijn gevoelsleven. Dit hangt samen met de evolutie van taal, zelfbeeld en het vermogen om ergens een voorstelling over te maken die verder gaat dan het hier-en-nu.
O.a. door de start van zijn schoolloopbaan gaat hij voor het eerst zelf contact maken met mensen buiten het vertrouwde gezin. Kleuters trekken heel erg naar elkaar toe op deze leeftijd.
Agressief gedrag tegenover zijn leeftijdsgenootjes is een vaak voorkomend, maar normaal verschijnsel in het begin van de kleuterperiode. De wijze waarop opvoeders hierop reageren is van grote invloed op het gedrag van de kleuter. Een korte 'time-out' (even tegen de muur of 'in de hoek', een 'stop'-stoeltje...) of het niet toestaan van een plezierige activiteit (even geen tv, even niet meer meespelen...) zijn geschikte sancties. Moedig zo vaak mogelijk gewenst gedrag aan een wees zuinig met straffen.